معرفی شیطان‏

قرآن مجید نزدیک به هشتاد و هشت مرتبه بصورت مفرد و جمع لغت شیطان را بکار برده، و مردم را از زیان هاى آن تحت عنوان دشمنى آشکار و آشتى ناپذیر برحذر داشته است، و چهره هاى گوناگون این موجود خطرناک از محرک هاى منفى درونى و برونى است، و آدمى به هنگام روبرو شدن با آن در هر چهره اى که باشد اگر توان مبارزه در او یافت نشود مجبور به پاسخ است، پاسخى که ویران کننده دنیا و آخرت اوست زیرا موجود زنده در برابر هر محرکى که موافق با شئون انسانیت نیست اگر قدرت دفاع نداشته باشد مجبور به پاسخ است.

قرآن مجید در معرفى شیاطین ظاهرى و باطنى که در دو گروه جنى و انسى براى درهم کوبیدن انسانیت انسان در فعالیتند فروگذار نکرده و از آثار پلید آنان در میدان حیات بشر خبر می دهد.

شیطان در لغت به معناى موجود شریر و بریده از خیر است، بنابراین هر عامل زیانبارى نسبت به انسان مصداق کلمه شیطان است، و ابلیسى که همراه نام آدم در آیات قرآن آمده از مصادیق مهم و برازنده این لغت است، بنابراین ابلیس، خناس وسوسه گر، رفیق ناباب، معلم گمراه کننده، پدر و مادر بى تربیت، منافق طاغوت جاندار و بی جان، امیر خائن و ستمگر، و میکروب منتقل کننده امراض همه و همه مصداق لغت شیطانند و این کلمه در قرآن کلیه این مصادیق را دنبال می کند.

 

با توجه به این واقعیت هر انسانى باید در درون خود نسبت به موجود زیان بار چه ظاهرى باشد چه باطنى احساس تنفر و کینه کرده و راه آشتى با شیاطین را مسدود کند، و مخصوصا در برابر شیاطین انسى که امروز در رأس آنان استعمارگران کثیف و عمال پلیدشان قرار دارند، موضع گیرى کرده و براى درهم کوبیدن آنان از هیچ اقدامى فروگذار نکند. براى توضیح بیشتر در مسئله شیطان بقسمتى از روایات و آیات الهى دقت کنید.

پیامبر بزرگ فرمود خاکروبه هاى منزل را شب نگاه ندارید، زیرا در تاریکى محل نشیمن و پرورش شیطان است.

به هنگام خوابیدن، دست خود را از چربى بشوئید، زیرا چربى باقیمانده بر دست عامل جلب شیطان است، و از این راه بانسان زیان می رسد، و آدمى بخاطر دچار شدن بمرض از این راه، باید خود را سرزنش کند.

از محل شکستگى کوزه آب ننوشید و نیز از نزدیک دسته ظرف آب نخورید، آرى محل شکسته یا درزدار بخاطر نگرفتن نور و ماندن مقدار کمى آب محل پرورش میکروب است، و همچنین نزدیک دسته ظرف بخاطر تماس با دست هاى مختلف عامل میکروب و بقول پیامبر شیطان است.

امروز در علم ثابت شده که مواد چربى و پروتئینى و مراکز تاریک و آب راکد بهترین محل براى پرورش میکروب است، پیامبر عزیز از هر سه محل تعبیر به جایگاه رشد شیطان کرده، و این نیست مگر معجزه بزرگ این شخص برگزیده حق، بنابراین داستان میکروب صدها سال قبل از پاستور از کلمات پیشوایان اسلام بازگو شده.

پیامبر می فرماید: موى پشت لب را بلند و پرپشت نکنید، زیرا نهانگاه شیطان می شود.

 

تاریکى لابلاى مو و حرارتى که از بینى به آن می رسد باعث رشد میکروب و بنا به گفته رسول اکرم محل پرورش شیطانست، پاستور می گفت جاى گرم بهترین محل پرورش میکروب است، و نیز رهبر اسلام فرمود:

ناخن هاى خود را بگیرید زیرا بین گوش و ناخن محل مناسبى براى شیطان است، و نیز فرمود: انّ شیطان یجرى من ابن آدم مجرى الدّم، شیطان همانند خون که در بدن می گردد در تمام بدن راه گردش دارد، راستى معجزه بزرگى است، در این روایت بگردش خون اشاره شده، درحالیکه مشهور است مسئله گردش خون در سال 1826 م بوسیله مردى بنام هاروى انگلیسى کشف شد.

قرآن در سوره ص آیه 41 می فرماید:

به یاد آر آنگاه که بنده ما ایوب عرضه داشت پروردگارا شیطان با من تماس گرفته و مرا بزحمت و خستگى و درد انداخته، در روایات آمده است که ایوب دچار مرض جلدى شده بود، و بدنش زخم هاى متعدد و طاقت فرسا داشت، و این معنا از لغت مس که در آیه شریفه آمده استفاده می گردد، بنابراین شیطان در این آیه عامل انتقال و ایجاد مرض پوستى است. «1»

وَ لَقَدْ خَلَقْناکُمْ ثُمَّ صَوَّرْناکُمْ ثُمَّ قُلْنا لِلْمَلائِکَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِیسَ لَمْ یَکُنْ مِنَ السَّاجِدِینَ قالَ ما مَنَعَکَ أَلَّا تَسْجُدَ إِذْ أَمَرْتُکَ قالَ أَنَا خَیْرٌ مِنْهُ خَلَقْتَنِی مِنْ نارٍ وَ خَلَقْتَهُ مِنْ طِینٍ قالَ فَاهْبِطْ مِنْها فَما یَکُونُ لَکَ أَنْ تَتَکَبَّرَ فِیها فَاخْرُجْ إِنَّکَ مِنَ الصَّاغِرِینَ قالَ أَنْظِرْنِی إِلى یَوْمِ یُبْعَثُونَ قالَ إِنَّکَ مِنَ الْمُنْظَرِینَ قالَ فَبِما أَغْوَیْتَنِی لَأَقْعُدَنَّ لَهُمْ صِراطَکَ الْمُسْتَقِیمَ ثُمَّ لَآتِیَنَّهُمْ مِنْ بَیْنِ أَیْدِیهِمْ وَ مِنْ خَلْفِهِمْ وَ عَنْ أَیْمانِهِمْ وَ عَنْ شَمائِلِهِمْ وَ لا تَجِدُ أَکْثَرَهُمْ شاکِرِینَ قالَ اخْرُجْ مَذْؤُماً مَدْحُوراً لَمَنْ تَبِعَکَ مِنْهُمْ لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنْکُمْ أَجْمَعِینَ: «2»

شما را هستى داده آنگاه صورتگرى کردم، سپس به ملائکه گفتم بر آدم سجده کنید همه سجده آورده اند جز ابلیس، به او گفتم در صورتی که فرمان قاطع داده بودم مانع سجده تو چه بود؟ گفت من از او بهترم زیرا مایه وجود من آتش و وجود او از خاک است، بدو گفتم از پیشگاهم برو و در زمین جاى بگیر به تو نمی رسد که در آنجا کبر ورزى، آرى از مقام عالى رحمتم فرود آى که تو از سرافکندگانى، گفت مرا تا روز برانگیخته شدن مهلت بده گفتم از مهلت داده شدگانى گفت اکنون که از زحمتت محروم شدم آدمیان را از راه راست بازدارم از جلوى رو، و از پشت سر و از دست راست و چپ آنان آنقدر عوامل گمراهى و فریب آماده کنم که اکثر آنان از حوزه شکر نعمت هاى تو بیرون روند، گفتم برو اى نکوهیده خوار من آنان را که از راه تو پیروى کنند با تو به جهنم برده و آنجا را از تو و دوستانت پر خواهم کرد.

 

در آیه 36 سوره بقره که داستان آدم را مفصل بیان می دارد از ابلیس تعبیر به شیطان کرده آنجا که می فرماید: فَأَزَلَّهُمَا الشَّیْطانُ عَنْها فَأَخْرَجَهُما مِمَّا کانا فِیهِ. و در آیه 28 سوره اعراف ما را از فتنه هاى شیطان که باعث محرومیت ما از بهشت است برحذر داشته و فرموده یا بَنِی آدَمَ لا یَفْتِنَنَّکُمُ الشَّیْطانُ کَما أَخْرَجَ أَبَوَیْکُمْ مِنَ الْجَنَّةِ «3»، در این دو آیه اخیر از همان ابلیس تعبیر به شیطان کرده و می خواهد بگوید شیاطن یعنى موجود شریر و ابلیس یکى از مصادیق آنست به تعبیر روشن تر ابلیس شیطان است اما هر شیطانى ابلیس نیست و به بیان بهتر ابلیس لفظ خاص است و شیطان اسم عام.

 

2- وَ إِذا لَقُوا الَّذِینَ آمَنُوا قالُوا آمَنَّا وَ إِذا خَلَوْا إِلى شَیاطِینِهِمْ قالُوا إِنَّا مَعَکُمْ إِنَّما نَحْنُ مُسْتَهْزِؤُنَ: «4»

به هنگامی که در گروه مؤمنان قرار گیرند خود را اهل ایمان معرفى کنند و زمانى که با شیاطین که خود هم از آنانند روبرو شوند، پیمان خود را با آنان بیشتر استوار کرده و بگروه پلید خویش می گویند ما فقط براى مسخره کردن مردم مؤمن با آنان روبروئیم، زیرا ما هیچیک از برنامه هاى آنان را قبول نداریم.

در این آیه که بزیان مسلمین و بنفع اربابان کثیف استعمارگر خود کار می کنند، و از جاسوسى بضرر ملت قرآن باک ندارند، و همکار و همراه دشمنان خدایند شیاطین معرفى شده اند، و اضافه شیاطین به ضمیر (هم) نمایشگر این معناست.

 

3- وَ کَذلِکَ جَعَلْنا لِکُلِّ نَبِیٍّ عَدُوًّا شَیاطِینَ الْإِنْسِ وَ الْجِنِّ یُوحِی بَعْضُهُمْ إِلى بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُوراً

براى هر پیامبرى دشمنانى بود از شیاطین انسى و جنى، اینان بفریب و مکر نقشه هاى بى پایه به یکدیگر القاء می کردند، براى اینکه در راه پیشرفت انبیاء ایجاد مانع کنند. ملاحظه می کنید آنان که بخاطر چند روزه دنیا، و براى ثروت و مقام و منصب با پیامبران مخالفت می کردند، و مرتب علیه سفیران خدا نقشه می کشیدند تحت کلمه شیطان معرفى شده اند.

 

4- وَ اتَّبَعُوا ما تَتْلُوا الشَّیاطِینُ عَلى مُلْکِ سُلَیْمانَ وَ ما کَفَرَ سُلَیْمانُ وَ لکِنَّ الشَّیاطِینَ کَفَرُوا یُعَلِّمُونَ النَّاسَ السِّحْرَ: «5»

نقشه هاى خطرناکى را که شیاطین بر مملکت سلیمان ارائه کردند پیروى نمودند، سلیمان کفر نورزید، بلکه شیاطین یعنى آن انسان هائی که نقشه باطل و گمراه کننده می دادند کافر شدند، آنان که مردم را با برنامه هاى فریبنده از حق جدا می کردند. آرى گاهى براى حفظ منافع ستمگران، با تشکیلاتى منظم و خرج هائى گزاف و ظواهرى فریب دهنده، و برنامه هاى ساحرانه و جذب کننده ملتى به گمراهى کشیده می شوند، کارگردانان این چنان تشکیلات از بارزترین مظاهر شیطان معرفى شده اند، اینان از پشت پره صنعت و تکنیک و مظاهر آن از قبیل سینما، تلویزیون، مجلات، تآتر، کاباره، و کافه و مجالس دیگر نظام فکر و روح یک ملت را درهم می کوبند، تا دزدان بین المللى و غارتگران خبیث و همکاران داخلى آنان بتوانند با خیال راحت به غارتگرى خویش ادامه دهند، و چه سحر و جادوئى از این برنامه هاى فوق العاده تر است، که در سایه آن یک ملت تمام بدى ها را خوب ببیند و تمام خوبی ها را بد، و آنچنان در خواب سنگین غفلت فرو روند، که قرآن بیدارکننده و علماى مسئول و زنده شیعه را قدیمى و ارتجاع بحساب آورند.

 

5- إِنَّ الشَّیاطِینَ لَیُوحُونَ إِلى أَوْلِیائِهِمْ لِیُجادِلُوکُمْ وَ إِنْ أَطَعْتُمُوهُمْ إِنَّکُمْ لَمُشْرِکُونَ: «6»

شیاطین به دوستانشان برنامه هائى را یاد می دهند، تا با کمک آن برنامه ها با شما به ستیز و مجادله برخیزند، پیروى از آنان شما را در دایره شرک قرار می دهد.

گروهى هستند که برنامه هاى سفسطه آمیز و مسائلى که خارج از مدار حق است به شاگردان خود می آموزند و یا به دوستداران خود تعلیم می دهند تا ملت و جامعه اى را به گمراهى درآورند، اهل اسلام باید در مقابل این گروه از نظر علمى بسیج شوند، تا فریب آنان را نخورند، و زمانیکه با این چهره هاى فیلسوف مآبانه روبرو می شوند بتوانند با آنان جدال حسن کنند، اربابان و مریدان کمونیستى از این قبیل مردمند و بنا بفرموه قرآن اینان شیطان و دوست شیطانند.

 

6- قرآن کریم غیر متخصصینى که در امور اسلامى دخالت می کنند: «7» و آنان که زندگى شان منهاى یاد حق و برنامه هاى خداست، «8» و آنانکه به تلف کردن مال خود و یا اموال عمومى و ارزاق و ثروت یک جامعه دست می زنند، و آنان که حق اقوام تهیدست و از پا افتاه خود را نمیدهند «9» و کسانی که غیر خدا را در زندگى خویش یار و ارباب گرفته اند «10» و آنانکه شیطان بر آنان مسلط شه و خدا را از یادشان برده «11» بترتیب تابع شیطان، قرین شیطان، برادران شیطان، دوست شیطان و حزب شیطان می شناسد.

از آیات کتاب و روایات رسیده از پیامبر و ائمه بزرگوار استفاده می شود، که انسان از ابتداى ولادت تا هنگام مرگ با انواع شیاطین انسى و جنى روبروست و براى حفظ سلامت جسم و فکر و روح خود راهى جز مبارزه و جنگ با این شیاطین ندارد.

اسلام در زمینه مبارزه با دشمنان نسخه هاى کاملى در اختیار انسان قرار داده، که هر انسانى با اجراى دستوراتى که در آن نسخه ها قرار داده شده بر دشمنان خویش پیروز خواهد شد.

خوانندگان محترم این بود قسمتى از محرک هاى منفى برونى و درونى که تحت عنوان جهل، حسد، دنیا، شیطان بررسى شد و تا حدى زیان هاى اینگونه از محرک ها که در حقیقت عبارت از پاسخ انسانا ین موجود زنده در برابر آنهاست شناسانده گشت، امید است همه ما با توفیق الهى بتوانیم خویش را از روبرو شدن با این محرکهاى خطرناک درونى و برونى حفظ کنیم.

در اینجا بذکر چند محرک مثبت درونى و برونى بسنده کرده و دوستان عزیز را بدقت در این محرک ها و پاسخ مثبت انسان در برابر آنها دعوت می کنم.

 

------------------------------------------------------------

(1)- روایات این بخش را در کتاب وسائل بحار باب طهارت و اطعمه و اشربه و نیز کتاب سفینة البحار ج 1 ص 770 ملاحظه کنید.

(2)- الاعراف 11- 18

(3)- اینکه می گوید اکثر بخاطر این است که در جاى دیگر می گوید من قدرت گمراه کردن مردم باتقوا و خالص را ندارم، بدین نکته نیز بى توجه نمانید که اکثر گمراهان بسوء اختیار خود گمراهى را قبول می کنند، احدى مجبور به هدایت و گمراهى نیست و ابلیس هم سلطنت و تسلط بر کسى ندارد، دشمنى است که با نیروى تقوا و ایمان و خلوص می توان خواسته هایش را بدون پاسخ گذاشت و محرکى است که باید با او مبارزه کرد.

(4)- بقره 14

(5)- بقره 102

(6)- انعام 121

(7)- حج 3

(8)- زخرف 36

(94)- اسراء 27

(10)- مریم 45

(11)- مجادله 19

منبع:وبلاگ تبیان